Onze geschiedenis
Kapelhoek Zulte
Ontstaan van de kapel
Volgens de geschiedschrijver Sanderus werd deze kapel gebouwd op het einde van de 15e eeuw door de edelman Jan van Damas. Deze stamde uit een hoogadellijk geslacht, uit Frankrijk afkomstig maar woonachtig in Gent waar hij geruime tijd vermaardheid genoot, omdat hij door huwelijken verwant was met voortreffelijke huizen in Bourgondië, Savoie en de Nederlanden. Zijn vrouw Margriet was de enige dochter van ridder Pieter de Villa, graaf van het H. Roomse Rijk en heer van Rivaille in het aartsbisdom Turijn. De overlevering voegt er de omstandigheid bij die tot de bouw van de kapel aanleiding gaf:
"Genoemde heer Damas was hier met zijn vrouw op doorreis naar Kortrijk, toen een plotselinge ongesteldheid het leven van Margriet in gevaar bracht. De reizigers bevonden zich op een groot kwartier afstand buiten het dorp Zulte en hadden niemand bij de hand om de zieke vrouw bij te staan. Jan van Damas die zijn duurbare echtgenote in stervensnood zag verkeren, nam zijn toevlucht tot Maria de Troosteres der bedrukten en beloofde op die zelfde plaats een heiligdom ter ere zijner beschermster te bouwen, om het behoud zijner vrouw te bekomen. Zijn verlangen werd bevredigd: de edelvrouw keerde tot het bewustzijn weder, hernam ten volle haar krachten en zette, gans opgebeurd, haren weg verder."
detail Mecator-kaart 1570
Derde kapel ten jare 1871
O.L. Vrouw ten Dale
Kort na het wonderbaar voorval rees een fraaie bidplaats op en werd naar de benaming van het stuk land waarop zij stond, de Kapel ten Dale geheten. Weldra nam de toeloop van bedevaarders naar O.L.V. ten Dale aanzienlijk toe: Olsene, Waregem, St Eloois-Vijve en St Baafs-Vijve kwamen met talrijke parochianen naar de jaarlijkse ommegang, die op al de dagen van het Octaaf van O.L.Vrouw-Hemelvaart plaats greep. De nog bestaande rekeningen bewijzen dat deze stichting reeds in 1504 verscheidene goederen en inkomsten bezat. • detail Mecator-kaart 1570
"Reeds van toen af had zij verscheidene goederen en inkomsten en was zij eene der meest bezochte bedevaartplaatsen van 't omliggende. Vooral gedurende de octave, die een aanvang nam op den feestdag van O.L.Vrouw, was de toeloop er buitengewoon en kwamen verscheidene kloosterlingen prediken en biecht horen. De processies waren ongemeen prachtig, en telkens, onder andere, door vreemde muzikanten of "trompers", zangers en maagdekens opgeluisterd. De baljuw van Zulte droeg er de roede van justitie in en na de plechtigheid vereenigde men zich, naar het toen heerschende gebruik, ten gastmale, alwaar er fel gegeten en gedronken werd." 2
De huidige kapel
Huidige kapel Onder impuls van E.H. Pastoor Arnold Van Assche werd in 1960 de kapel vergroot tot de huidige afmetingen. De kapel uit 1871 werd behouden. Alleen de voorgevel werd afgebroken en het nieuw gedeelte werd aangebouwd. In 1962 werden de huidige kleuterklassen in gebruik genomen
• De huidige kapel met uiterst links één van de kleine kapelletjes uit 1958
In 1988 werd het geheel grondig gerestaureerd en opgesmukt en werd de ganse
kermisopbrengst geschonken aan de bekostiging hiervan.
Kapelhoek Kermis
Voor zover we konden achterhalen, wordt op de wijk reeds meer dan honderd jaar
kermis gevierd. Het kermisleven kunnen wij in drie perioden indelen: van 1900 tot
1940, van 1947 tot 1971 en de huidige periode van 1980 tot nu.
In de oudste periode zijn het vooral de
cafébazen die voor het nodige vertier
zorgen. De kermissen tussen de
eeuwwisseling en de tweede wereldoorlog
bestonden hoofdzakelijk uit een optreden
van de plaatselijke fanfare en een
wielerkoers.
Drie van de vier herbergen: 't Paleis, de
Klokke en Bellevue situeerden zich langs
de huidige Staatsbaan. Het Kapelhuis was
de vierde herberg, gelegen naast de Kapel
in een zanderige Oude Weg.
Over een koersparcours maakte men zich
in die tijd nog niet te veel zorgen. Aan de
Klokke werd een biervat midden op de weg
geplaatst en aan café "Vlaanderen" (hoek
Vlaanderenstraat - Staatsbaan) deed men
hetzelfde. De coureurs reden langs de ene
kant van de weg op het fietspad en kwamen
langs de andere kant terug op de kasseien.
De afstand tussen de twee biertonnen was ongeveer één kilometer en dus koersten
ze zoveel rondjes als nodig om aan een respectabel aantal kilometers te komen
Aan variatie had men toen blijkbaar minder behoefte dan nu, want jarenlang was
het programma van de plaatselijke kermis die doorging op de derde zondag van
mei ongewijzigd, soms aangevuld met een duivenvlucht.
In 1935 waren op de wijk heel wat jongemannen met koersambities die nooit
coureur geworden zijn. Om hun lief te imponeren en hun koerscapaciteiten te
demonstreren werd de "koers met hoge guidons" in het leven geroepen. Zo
startte een lange traditie van "parochianenkoersen" die wél gebruik maakten van
de plaatselijke aardewegen en meestal hun aankomstplaats hadden aan het
Kapelhuis.
Van 1947 tot 1971
Tijdens de oorlog hadden de mensen iets anders om handen dan kermis te vieren.
Wij vonden dan ook geen enkel teken van kermissen uit deze donkere periode.
Vele mensen werden toen een politieke kleur aangemeten. Het is zeker niet aan
ons om hierover een oordeel te vellen. Maar dit politiek gegeven lag wel aan de
basis van het heropstarten van de wijkkermis.
Het prille begin van de huidige generatie
Op de eerste zondag van september 1980 vierde Jeugdhuis Knipperlicht zijn
tienjarig bestaan met de organisatie van Spel Zonder Grenzen, een populair
televisieprogramma uit de jaren '70. De deelnemers aan dit jubileumspel waren de
verenigingen en georganiseerde wijken van Zulte. Niettegenstaande de Kapelhoek,
niet georganiseerd, maar toch uitgenodigd, was dit voor Marc Mortier het sein om
enthousiast te reageren. Het feit dat hij actief was in de werking van het Jeugdhuis
zal daar niet vreemd aan geweest zijn.
Des te groter zijn enthousiasme was bij de uitnodiging, des te kleiner was deze
bij de recrutering van zijn ploeg. Op zijn schriftelijke werving in de ganse
wijk kwam niet één reactie. Niet getreurd, dan maar een noodploeg gevormd
uit de toenmalige jeugdhuisbezoekers. De wijk
Kapelhoek deed mee, had de jongste ploeg, was
laatste in de uitslag, maar zorgde voor de meeste
ambiance.
Dit optreden was wijkbewoner Ivan Snoeck, tevens
lid van het Zults Sport- en Feestcomité, niet
ontgaan. Hij maakte zich sterk dat de Kapelhoek
niet kon ontbreken op de Fiertelstoet een maand
later.
Zo gezegd, zo gedaan. Amper 4 weken later
stond quasi dezelfde groep kapelhoekjeugd te
dansen en te springen als nonnekes en paterkes
op en rond hun fiertelwagen. Dank zij de
decorbouwers, Andre Gheeraert, Leon Beauprez
en Jozef Moerman deed onze wijk, na jarenlange
afwezigheid, terug mee aan de folklore van
Zulte. Marc Mortier, aanvankelijk in het scenario voorzien, had zich reeds maanden vooraf toegezegd bij een andere groep.
Het prille succes kende tijdens de daaropvolgende wintermaanden een vervolg.
Marc Mortier, Ivan Snoeck, Frans Van Driessche en Leon Verbrugghe staken de
koppen bij elkaar. Na een aanmoedigend gesprek met Firmin Desmet (de
stuwende kracht achter de vorige generatie organisatoren) hadden zij zonder het
goed te beseffen een eerste kermisprogramma in mekaar gezet.
Zodoende werd in café 't Leiezicht, ergens midden februari 1981 de basis gelegd
voor de eerste kermiseditie.
Van 1981 tot 2000
Opening van de kermis
De allereerste officiële opening van de kermis werd gehouden op zaterdagnamiddag
16 mei 1981 om 16 u..
